Suiker? Mag het een beetje minder?
We moeten gezonder eten en drinken. En dat betekent minder suiker, zout en ongezonde vetten. De helft van de volwassen Nederlandse bevolking heeft matig of ernstig overgewicht. En als er niets gebeurt, is dat in 2040 zelfs meer dan zestig procent. Eén van de grootste boosdoeners is suiker. In voedingsmiddelen zitten veel te veel onnodige suikers. Er is dus werk aan de winkel: weg met al die toegevoegde suikers.
Veel mensen hebben overgewicht omdat ze grote hoeveelheden suiker nuttigen. Ze eten en drinken te veel ‘lekkere’ dingen die niet in de Schijf van Vijf staan en krijgen zo te veel calorieën binnen. Als je die calorieën niet verbruikt en omzet in energie, slaat je lichaam het overschot op als lichaamsvet en word je dus dikker.
Wat is suiker?
Suiker is een koolhydraat. De smaak ervan is zoet. De scheikundige naam van suiker is sacharose. Kristalsuiker is suiker afkomstig uit suikerbiet en suikerriet. Eén gram suiker levert vier kilocalorieën op. Suiker is niet alleen een zoetstof maar ook een conserveermiddel (bijvoorbeeld voor jam) en structuurmiddel (voor koekjes). Eén suikerklontje is vier gram suiker.
Suikerrijk
Consumenten krijgen nog steeds te veel suiker binnen en dat komt onder andere doordat producten veel te suikerrijk zijn. Fabrikanten stoppen veel suiker in hun producten om deze lekkerder te maken en bijvoorbeeld ook om de smaak van bitter en zuur te verbloemen.
Natuurlijk weet je dat je veel suiker binnenkrijgt als je snoep, koek, chocolade of ijs eet maar er zit ook suiker in producten waarvan je het niet zou verwachten. We eten soms dus suiker zonder dit te beseffen. Soep in blik, ketchup, knakworstjes, fruitsappen, pastasauzen, chips en toastjes bevatten allemaal suiker. In ontbijtkoek zitten veel meer suikers dan je zou vermoeden. Soms wel vijf suikerklontjes per plakje. Een klein bakje yoghurt van Activia oogt heel gezond maar diverse smaken bevatten bijna vier suikerklontjes. Ook bij appelmoes moet je altijd kiezen voor de ongezoete variant.
Minder suiker
De meeste mensen willen dat fabrikanten minder suiker aan verpakte voedingsmiddelen toevoegen. Dat blijkt uit onderzoek van het Diabetes Fonds. Ruim driekwart wil zelfs dat dat verplicht wordt.
Best mogelijk
En uit onderzoeken van de Consumentenbond blijkt dat fabrikanten hun producten best gezonder kunnen maken. Er is, zo is gebleken, een groot verschil in de hoeveelheid toegevoegd suiker in vergelijkbare voedingsmiddelen. Met andere woorden: in het ene potje satésaus zit veel meer suiker dan in het andere potje. Het kan dus wel maar gebeurt veel te vaak nog niet.
Suikergebruik beperken
Er zijn maar weinig voedingsmiddelen te koop waar helemaal geen suiker in verwerkt zit. In bijna alle producten die je in de supermarkt koopt, zit dit witte goedje. Je kunt dus niet radicaal stoppen met suiker. Je kunt je verbruik wel minderen. Dat doe je al door alle producten te vermijden waar heel veel suiker inzit. Zo zitten er in 1 blikje cola van 33cc tien suikerklontjes. Kies liever voor een light of suikervrije frisdrank. Een kokosmakroon of gevulde koek zit vol met suiker. Neem een lange vinger of een volkoren biscuitje.
Schuilnamen voor suiker
In veel producten zit dus onnodig veel suiker maar dat is de consument niet altijd duidelijk. Op verpakkingen wordt suiker nogal eens verhuld door er verschillende namen aan te geven. Bij kristalsuiker, melksuiker en vruchtensuiker is het natuurlijk duidelijk waar het om gaat. Maar bij bietenstroop, cassonade, inuline en maltose wordt dat al andere koek.
Om het makkelijker te maken: alle woorden die eindigen op -ose, -siroop of -stroop zijn ook namen voor suiker. Dus zie je glucose, fructose, dextrose of galactose staan dan weet je dat het suiker betreft. Bij ahornsiroop, agavesiroop, rijststroop en dadelstroop is dit ook het geval. Wil je weten hoeveel suiker in een product zit? Check de voedingswaardetabel op de achterkant van de verpakking. Zo spoor je de producten met verborgen suikers op.
Hoeveel suiker eten we?
In Nederland wordt per dag 110 gram suiker per persoon gegeten. Dat komt neer op 40 kilogram per persoon per jaar. Een suikerklontje levert 18 kcal. Je moet drie minuten bewegen om deze calorieën weer kwijt te raken.
In ons land is geen richtlijn opgesteld voor de hoeveelheid suiker die je per dag mag eten. De Gezondheidsraad geeft alleen een advies met betrekking tot suiker en dat luidt: drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken. Dat is op zich een goed advies want frisdrank en vruchtensappen zitten bomvol suiker. En thee, water of water met een smaakje zijn ook lekker.
Nederlanders krijgen te veel suiker
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert vrouwen niet meer dan 50 gram vrije suikers per dag te nuttigen (dat zijn 12,5 klontjes suiker) en mannen 60 gram per dag. Kinderen zouden dagelijks maar 25 à 30 gram suiker binnen moeten krijgen. Hierbij gaat het alleen om toegevoegde suikers en de suikers uit honing, siropen, vruchtensappen en vruchtenconcentraat en niet om natuurlijke suikers in fruit en groente. De gemiddelde Nederlander zit hier ruim boven. Volgens de WHO eet 60 procent van de volwassenen Nederlanders en 90 procent van de kinderen te veel suiker.
Suikertaks
Eén van de plannen van het kabinet is een suikertaks op frisdranken en sappen in de strijd tegen overgewicht. Door een suikerbelasting in te voeren, maak je deze producten duurder. Je zou zo’n suikertaks ook kunnen invoeren voor koek en snoep. Noorwegen en Groot-Brittannië hebben al een speciale belasting op producten met veel suiker. Resultaat zou moeten zijn dat deze producten minder worden verkocht en fabrikanten minder suiker in hun voedingsmiddelen gaan stoppen. Het moet geen verkapte belastingmaatregel worden.
Een suikervrij dieet
Van te veel suiker word je dik. Om af te vallen, is een koolhydraatarm of een suikervrij dieet dus een goed idee. Bij een koolhydraatarm dieet is het de bedoeling dat je zoveel mogelijk koolhydraten uit je eetschema weglaat. Die zitten niet alleen in snoep en koek maar ook in rijst, brood, pastagerechten en aardappels. Een suikervrij dieet samenstellen is best lastig. Bij het BioHCG Original dieet worden geraffineerde suikers zoveel mogelijk vermeden.