IJzertekort tijdens de zwangerschap
Zwangere vrouwen lopen meer risico op een ijzertekort en bloedarmoede. Wat moet je doen om een ijzergebrek tijdens je zwangerschap te voorkomen? En hoe weet je of je het hebt?
De helft van de zwangere vrouwen wereldwijd heeft te weinig rode bloedcellen in het bloed. In Nederland zou dit gelden voor 1 op de 6 à 10 zwangere vrouwen. Ook na je bevalling is het oppassen geblazen want vrouwen die borstvoeding geven, kunnen makkelijk een tekort aan het mineraal ijzer krijgen.
Meer ijzer nodig
Als je zwanger bent, heb je behoefte aan meer ijzer. Dat komt omdat je ook bloed moet aanmaken voor je baarmoeder, placenta en de baby in je buik. Hiervoor is ijzer nodig. IJzer heeft een gunstige invloed op de normale vorming van rode bloedcellen en hemoglobine.
Tijdens de zwangerschap neemt je ijzerbehoefte verder toe. Dit komt omdat ook het aantal rode bloedcellen toeneemt. Je moet meer hemoglobine aanmaken. Ben je zwanger van een tweeling dan heb je nog meer ijzer nodig. Ook als je snel opnieuw zwanger bent, kun je te weinig ijzer in je lichaam hebben.
IJzertekort tijdens je zwangerschap
Is er te weinig ijzer in je bloed dan kan er te weinig zuurstof worden vervoerd naar je longen en de rest van je lichaam. Symptomen van een ijzertekort zijn: vermoeidheid, een bleke huid, kortademigheid, duizeligheid, hartkloppingen, veel zweten, hoofdpijn en oorsuizen.
Door ijzertekort kun je bloedarmoede krijgen. Maar ook een tekort aan vitamine B12 of foliumzuur kan een oorzaak zijn van bloedarmoede.
Hoe voorkom je ijzertekort tijdens de zwangerschap?
Tijdens je zwangerschap is het natuurlijk heel belangrijk gevarieerd te eten. Zo kun je er zelf voor zorgen dat je dagelijks voldoende ijzer binnenkrijgt. Je lichaam maakt immers zelf geen ijzer aan. Het kan wel tijdelijk worden opgeslagen in de lever en milt. Begin dus al voordat je zwanger bent zoveel mogelijk gezond te eten. Dan heb je dus een kleine reservevoorraad.
Belang van ijzer
IJzer is niet alleen belangrijk om bloedarmoede tijdens de zwangerschap te voorkomen. IJzer heeft ook een positieve invloed op het immuunsysteem. Door een ijzertekort heb je weinig weerstand en wordt je dus sneller verkouden of ziek. IJzer helpt ook bij vermoeidheid. Tevens is dit mineraal goed voor het geheugen en de concentratie.
Hoeveel ijzer heb je nodig?
Voor vrouwen is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ijzer 16 milligram. Zwangere vrouwen kunnen in de eerste maanden wel zo’n 20 milligram ijzer per dag gebruiken. In het derde trimester ligt je behoefte nog wat hoger: 30 milligram. Het ijzer is nodig om bloed en zuurstof te vervoeren naar de baarmoeder, de placenta en het embryo.
Na de bevalling kun je door bloedverlies bloedarmoede krijgen. Zeker als je Hb-gehalte al aan de lage kant was. Dan is extra aanvulling niet overbodig.
Vrouwen die borstvoeding geven, hebben dagelijks 20 milligram ijzer nodig. Het geven van borstvoeding kost extra ijzer omdat je dit mineraal ook doorgeeft aan je kindje. Wat extra ijzer draagt tevens bij aan wat extra energie voor de moeder. IJzer is een belangrijk ingrediënt in moedermelk. Tot 6 maanden heeft je baby genoeg aan de ijzer uit moedermelk.
IJzertekort controleren
Tijdens de zwangerschap wordt je bloed minstens twee keer gecontroleerd (rond de 10 of 12 weken en rond de 30 weken). Dan weet je ook of het wel of niet goed zit met het ijzergehalte in je bloed. Het is normaal dat je hemoglobinegehalte daalt tijdens de zwangerschap. IJzergebrek kan echter ook leiden tot bloedarmoede.
Het hemoglobinegehalte mag als je zwanger bent variëren tussen de 6,3 en 7. Als je Hb-gehalte tijdens de zwangerschap lager dan 6 is dan heb je een ijzertekort.
Bloedarmoede tijdens de zwangerschap kan overigens niet alleen komen door te weinig ijzer in je lichaam maar ook te weinig foliumzuur of door te weinig vitamine B12.
IJzerrijke voeding
Bij een ijzertekort kun je eerst proberen veel ijzerrijke voeding te nuttigen om het probleem op te lossen. Voedingsmiddelen vol ijzer zijn onder andere (rund-)vlees, vis, eieren, graanproducten, peulvruchten, boerenkool, andijvie, spinazie, veldsla, noten, frambozen, bosbessen en gedroogde kruiden.
Zorg er ook voor dat je voldoende vitamine C binnenkrijgt. Vitamine C stimuleert de opname van ijzer in je bloed. Drink geen melk bij het eten. Calcium remt de opname van ijzer.
IJzertabletten tijdens je zwangerschap
Soms is het nodig om tijdens je zwangerschap een ijzersupplement te slikken. Dat gebeurt dan op advies van je verloskundige of huisarts. Bloedarmoede moet worden behandeld om bijvoorbeeld vroeggeboorte of een baby met een laag geboortegewicht te voorkomen.
IJzersupplementen kunnen een ijzertekort snel aanvullen. Wij verkopen deze in de vorm van tabletten en capsules. Ook een multivitamine voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, is een goede aanvulling op een gezond voedingspatroon. Zo krijg je niet alleen de juiste hoeveelheid ijzer binnen maar ook alle andere voedingsstoffen (onder andere foliumzuur en vitamine D) die je nodig hebt.
